Najczęściej zadawane pytania
1. Co to jest i-Size?
i-Size (lub norma UN R129) to najnowsza norma zapewniająca dziecku maksymalny poziom bezpieczeństwa w samochodzie. Choć foteliki samochodowe dla dzieci z etykietą ECE R44/04 spełniają wysokie wymagania w zakresie bezpieczeństwa, to norma i-Size podnosi poprzeczkę na wyższy poziom. Oprócz gwarancji większego bezpieczeństwa norma i-Size ułatwia rodzicom wybranie odpowiedniego produktu. Czym różni się norma i-Size od normy ECE R44/04:
- Wyższym poziomem bezpieczeństwa:
Podczas testów stosuje się najbardziej zaawansowane manekiny Q-dummies i najwyższe kryteria skuteczności
Pozycja tyłem do kierunku jazdy do 15 miesiąca
Większa ochrona przed uderzeniami z boku
- Lepsze dopasowanie do dziecka:
Klasyfikacja według wzrostu dziecka (cm), a nie wagi (kg)
- Lepsze dopasowanie do samochodów:
Rozwiązania Isofix zapewniają wyższy poziom zgodności ze wszystkimi samochodami.
2. Dlaczego opracowano normę i-Size?
Norma i-Size ma na celu dalszą poprawę bezpieczeństwa dzieci podróżujących samochodem. Wiedza techniczna rozwija się każdego dnia, a wraz z tym rośnie poziom zaawansowania protokołów testowych. Na przykład, obecna norma ECE R44/04 nie zapewnia takich parametrów ochrony przy uderzeniu z boku, co norma i-Size.
Ponadto i-Size ułatwia rodzicom dobranie idealnego fotelika samochodowego:
- Klasyfikacja grupowa i-Size została ustalona na podstawie wzrostu (cm), a nie wagi (kg), jak ma to miejsce w przypadku normy ECE R44/04.
- Dzięki intensywnej współpracy między producentami fotelików samochodowych i branżą motoryzacyjną foteliki zgodne z normą i-Size są lepiej dopasowane do większości samochodów.
3. Dlaczego Maxi-Cosi popiera wdrażanie nowej normy i-Size?
Popieramy wprowadzanie przepisów opartych na normie i-Size, ponieważ w naszym przekonaniu foteliki spełniające jej wymagania są bezpieczniejsze od fotelików z atestem ECE R44-04. Dzięki wdrożeniu tej normy poziom bezpieczeństwa dzieci podróżujących samochodem będzie jeszcze wyższy.
4. Jakich kategorii wiekowych dotyczy norma i-Size?
Norma i-Size była wprowadzana etapowo. W pierwszej fazie obejmowała tylko niemowlęta (Gr 0+) i maluchy (Gr 1). Przepisy te wdrożono w 2013 r.
Latem 2017 r. miał miejsce drugi etap wdrażania normy i-Size. Był to kolejny duży krok na przód, ponieważ po raz pierwszy w normie bezpieczeństwa i-Size uwzględniono foteliki samochodowe dla starszaków (Gr 2/3).
5. Od kiedy obowiązuje ustawodawstwo w zakresie normy i-Size? Jakie fazy obejmowało wdrożenie normy i-Size?
Opracowywanie przepisów dotyczących normy i-Size to długotrwały proces składający się z trzech faz.
- Faza 1: wprowadzona latem 2013 r.:
Obejmuje foteliki samochodowe dla niemowląt (Gr 0+) oraz maluchów (Gr 1)
- Faza 2: zostanie wprowadzona latem 2017 r.:
Dotyczy fotelików samochodowych dla starszaków (Gr 2/3) o wzroście 100–135 cm
- Faza 3: data wprowadzenia nie jest jeszcze znana (najprawdopodobniej w latach 2018–2019):
Dotyczy fotelików zapinanych za pomocą samochodowego pasa bezpieczeństwa dla niemowląt (Gr 0+) i maluchów (Gr 1).
6. Co oznacza norma w kategoriach fotelików samochodowych dla niemowląt (Gr 0+) i maluchów (Gr 1)? (Faza 1 normy i-Size)
Faza 1 normy i-Size obowiązuje od lipca 2013 r. i dotyczy fotelików samochodowych dla niemowląt (Gr 0+) i maluchów (Gr 1). Choć foteliki samochodowe z etykietą ECE R44/04 zapewniają wysoki poziom bezpieczeństwa, to jednak norma i-Size podnosi poprzeczkę jeszcze wyżej.
- Lepsza ochrona przy większej sile uderzenia z boku i z przodu oraz znacznie lepsze zabezpieczenie głowy i szyi.
- Pozycja tyłem do kierunku jazdy jest obowiązkowa w przypadku dzieci do 15 miesiąca.
- Norma i-Size wymaga stosowania sytemu ISOFIX, co znacząco zmniejsza ryzyko nieprawidłowej instalacji fotelika (w porównaniu do zapinania go pasem samochodowym).
- Lepsze dopasowanie do samochodów z systemem ISOFIX
- Grupy wiekowe wyodrębnione na podstawie wzrostu (cm), a nie wagi (kg).
7. Co oznacza norma i-Size w kategoriach fotelików samochodowych dla starszaków (Gr 2/3)? (Faza 2 normy i-Size)
Obecnie wszystkie foteliki samochodowe dostępne na rynku UE są zgodne z normą ECE R44/04. W fazie 2 wdrażania normy i-Size (latem 2017 r.) będzie można już kupić foteliki samochodowe z homologacją i-Size dla starszaków o wzroście powyżej 100 cm.
Tak samo jak podczas Fazy 1 wdrażania normy i-Size metody testowe i kryteria uległy znacznej poprawie w porównaniu z wymaganiami normy ECE R44/04. Wprowadzono udoskonalone manekiny i oprócz testów przy zderzeniach czołowych dodano również testy kolizji bocznych.
Ponadto zmieniono kryterium klasyfikacji fotelików samochodowych z wagi na wzrost dziecka. Rodzice częściej wiedzą, jakiego wzrostu jest dziecko, niż ile waży, dzięki czemu mogą łatwiej wybrać optymalny fotelik.
Kolejnym udoskonaleniem, jakie wprowadza norma R129 w porównaniu z normą R44/04, jest lepsze dopasowanie do samochodów dzięki ścisłej współpracy między branżą motoryzacyjną a producentami fotelików.
W kwestii punktów mocujących ISOFIX nic się nie zmieniło. Foteliki samochodowe dla starszaków o wzroście 100–150 cm mogą być wyposażone w punkty mocujące ISOFIX, ale nie jest to wymagane.
Po wejściu w życie Fazy 2 normy R129 (latem 2017 r.) obecna norma R44/04 dotycząca tych produktów nie zostanie wycofana. Obie normy będą obowiązywały jednocześnie. Dzięki temu konsumenci będą mieli do wyboru foteliki zapewniające najnowszy i najwyższy poziom bezpieczeństwa w Europie. W Fazie 2 wdrażania normy i-Size zostanie zabroniona sprzedaż podwyższonych fotelików samochodowych bez oparcia; wszystkie podwyższone foteliki samochodowe z homologacją i-Size sprzedawane od lata 2017 muszą mieć oparcie.
W zależności od kraju przepisy lokalne nakładają obowiązek przewożenia w fotelikach samochodowych dzieci do 135 cm lub 150 cm wzrostu.
8. Dlaczego przewożenie dziecka tyłem do kierunku jazdy jest bezpieczniejsze niż przewożenie go przodem do kierunku jazdy?
Kark dziecka dojrzewa z wiekiem, a nie według wzrostu ani wagi. Do 15 miesiąca życia szyja dziecka nie jest jeszcze dostatecznie rozwinięta, by wytrzymać gwałtowne szarpnięcia czy typową siłę uderzenia w przypadku kolizji czołowej, ponieważ głowa dziecka jest relatywnie ciężka. Nadmierny nacisk na szyję dziecka może powodować poważne urazy. Kiedy dziecko jest przewożone tyłem do kierunku jazdy, siły oddziałujące w przypadku kolizji czołowej rozkładają się na większej powierzchni ciała dziecka, dzięki czemu zmniejsza się obciążenie głowy i szyi.
9. Które samochody są zgodne z normą i-Size? I w jaki sposób montuje się w nich foteliki samochodowe (Lista sprawdzonych samochodów)?
Samochody zgodne z normą i-Size to takie, w których można bezpiecznie montować foteliki samochodowe z homologacją i-Size. Od lipca 2013 r. producenci samochodów mogą ubiegać się o nadanie ich pojazdom homologacji i-Size. Niemniej w przypadku samochodów homologacja i-Size nie jest wymagana, natomiast obowiązkowy jest standard ISOFIX.
Jedną z zalet ustawodawstwa dotyczącego i-Size jest zaangażowanie w prace legislacyjne zarówno producentów fotelików, jak i producentów samochodów. Wskutek tej współpracy udało się jeszcze bardziej poprawić dopasowanie fotelików do samochodów: wszystkie foteliki samochodowe i-Size będą pasowały do wszystkich samochodów z homologacją i-Size. Foteliki samochodowe zgodne z normą i-Size można także montować w samochodach dostosowanych do systemu ISOFIX, a sposób montażu jest określony w specjalnej tabeli zgodności (Tabela dopasowania fotelików do pojazdów).
10. Czy można zamontować fotelik z homologacją i-Size w samochodzie dostosowanym do systemu ISOFIX?
Foteliki samochodowe zgodne z normą i-Size można montować w zdecydowanej większości samochodów z homologacją ISOFIX. Foteliki samochodowe zgodne z normą i-Size są co do zasady zgodne wstecz ze standardem ISOFIX. Niemniej zdecydowanie zalecamy sprawdzenie z wyprzedzeniem, czy dany fotelik będzie pasował do konkretnego samochodu. Można zapytać sprzedawcę lub wyszukać sprzęt online w Tabeli dopasowania fotelików do pojazdów.
11. Skąd wzięła się nazwa normy i-Size?
i-Devices are generally seen to be intelligent, convenient and well thought-out. These are the characteristics i-sprzęt kojarzy się z zaawansowaniem technologicznym, wygodą, inteligentnymi funkcjami i starannie dopracowanymi produktami. Tym też charakteryzuje się ten nowy standard bezpieczeństwa. Słowo „Size” odnosi się do wzrostu, ponieważ systemy bezpieczeństwa dla dzieci dobiera się na podstawie wzrostu, a nie wagi i wieku.
12. Co to jest Q-dummy?
„Q-dummy” to nazwa najnowocześniejszego typu manekinów używanych w laboratoriach wykonujących testy zderzeniowe pojazdów. W porównaniu z poprzednią generacją manekinów „P-dummy” obecne umożliwiają dokonywanie bardziej precyzyjnych pomiarów podczas prób zderzeniowych.
Bardzo ważną zmianą wprowadzoną w manekinach „Q-dummy” jest dodanie czujników w części brzusznej. Wcześniej nie badano tak dokładnie skutków kolizji dla okolic brzucha, ponieważ manekiny poprzednich generacji nie były do tego przystosowane.
Od stycznia 2017 r. produkty uzyskujące nową homologację i-Size są testowane z wykorzystaniem manekinów Q-dummy.
13. Czy można nadal używać fotelików samochodowych zgodnych z normą ECE R44/04?
Tak. Do użytku dopuszczone są zarówno produkty z homologacją i-Size, jak i z homologacją ECE R44/04. Foteliki samochodowe z homologacją ECE R44/04 można wykorzystywać/sprzedawać, dopóki nie nastąpi zmiana przepisów w tym zakresie.
14. Czy standard i-Size jest obowiązkowy w świetle prawa? Czy zastępuje on poprzednią normę ECE R44/04?
Standard i-Size został wprowadzony do przepisów obok normy ECE R44/04. Oznacza to, że obie te normy obowiązują jednocześnie i nadal można korzystać z produktów z homologacją ECE R44/04.
Przepisy zezwalają na używanie zarówno fotelików z homologacją i-Size, jak i ECE R44. Producenci fotelików samochodowych, tacy jak Maxi-Cosi, nadal mogą oferować produkty zgodne z normami i-Size lub z ECE R44/04. Taki sam wybór mają konsumenci: mogą używać fotelików z atestem i-Size (najbezpieczniejszych) lub ECE R44/04 (bezpiecznych).
15. Jakie strony były zaangażowane prace legislacyjne nad wprowadzeniem normy i-Size?
Unia Europejska powołała interdyscyplinarny zespół ekspertów, pod okiem których przygotowano przepisy o homologacji i-Size. W pracach uczestniczyły wszystkie podmioty wymienione niżej:
- Dorel Juvenile Europe
- Britax-Römer
- UTAC
- CLEPA
- ANEC
- TRL
- OICA
- Komisja Europejska
Dorel Juvenile (Europe) jest właścicielem marki Maxi-Cosi. Jako wiodący i doświadczony producent fotelików samochodowych dla dzieci firma Dorel Juvenile zbudowała zaawansowane Centrum techniczne we Francji. Centrum zostało wyposażone we wszystko, czego potrzeba do projektowania, budowania i testowania fotelików samochodowych w najnowocześniejszym zakładzie produkcyjnym. Zakład ten, jak również doświadczenie i wiedza firmy Dorel Juvenile w zakresie projektowania i produkcji fotelików samochodowych, były wykorzystywane przez UNECE przy opracowywaniu normy i-Size.
16. Jakie wpływy mają boczne poduszki powietrzne na długie podróżowanie tyłem do kierunku jazdy?
Boczne poduszki powietrzne nie mają żadnego negatywnego wpływu na systemy pasów bez względu na to, czy fotelik jest ustawiony przodem, czy tyłem do kierunku jazdy. Czasami w razie kolizji z boku pojazdu boczna poduszka powietrzna zapewnia dziecku dodatkową ochronę. To działanie bocznych poduszek powietrznych nie ma związku ustawieniem fotelika względem kierunku jazdy.
Przednie poduszki powietrzne zmniejszają bezpieczeństwo dziecka w przypadku ustawienia fotelika tyłem do kierunku jazdy. W związku z tym należy je wyłączyć na czas przewożenia dziecka w foteliku zamocowanym na siedzeniu pasażera tyłem do kierunku jazdy.
17. Skoro przewożenie dziecka na dłuższych trasach tyłem do kierunku jazdy jest bezpieczniejsze, to czy oznacza to, że używane obecnie foteliki zgodne z normą ECE R44/04, takie jak Pearl lub Axiss nie są już bezpieczne?
Absolutnie nie. Wszystkie foteliki samochodowe Maxi-Cosi są bezpieczne i spełniają wszystkie obecnie wymagane standardy. Produkty te zostały również przetestowane przez niezależne instytuty badawcze, w tym STIWA, ADAC, ANWB, ÖAMTC i TCS. Wiele z tych testów uwzględnia również analizę skutków kolizji bocznej.
Ponadto firma Maxi-Cosi otworzyła zaawansowane Centrum techniczne we Francji, wyposażone m.in. w tor ślizgowy do testów zderzeniowych. W centrum tym Dorel przeprowadza rygorystyczne testy bezpieczeństwa wszystkich produktów, w tym symulacje kolizji czołowych i bocznych oraz nieprawidłowego używania sprzętu.
Dostępne obecnie na rynku foteliki z homologacją R44/04 są całkowicie bezpieczne, a nowsze produkty zgodne ze standardem i-Size zapewniają po prostu jeszcze wyższy poziom bezpieczeństwa podczas długich podróży tyłem do kierunku jazdy.
18. Dlaczego w przepisach nie określono, od jakiego wzrostu można przestać przewozić dziecko tyłem do kierunku jazdy, lecz zamiast tego wprowadzono limit 15 miesięcy?
Ponieważ badania wykazały, że średnio potrzeba 15 miesięcy, aby szyja dziecka zdążyła rozwinąć się wystarczająco, by wytrzymać siły kolizji przy podróżowaniu przodem do kierunku jazdy. Jest to ściśle powiązane z wiekiem dziecka, a nie z jego wagą ani wzrostem.
Mimo że przepisy prawa nakładają obowiązek przewożenia dziecka tyłem do kierunku jazdy do 15 miesiąca życia, Maxi-Cosi zaleca wożenie dzieci tyłem do kierunku jazdy tak długo, jak to możliwe.
19. Dlaczego trzeba przewozić dzieci tyłem do kierunku jazdy do 15 miesiąca życia? Dlaczego granicą nie są na przykład 4 lata?
Przepisy dotyczące normy i-Size nakazują przewozić dziecko tyłem do kierunku jazdy do 15 miesiąca, ponieważ do tego wieku szyja nie jest wystarczająco silna, by wytrzymała siłę gwałtownego szarpnięcia przy przeciętnej kolizji czołowej ze względu na relatywnie ciężką głowę dziecka.
Gdy dziecko skończy 15 miesięcy, jego szyja jest już wystarczająco mocna, by wytrzymać siły działające przy kolizji czołowej. Z punktu widzenia poprawy bezpieczeństwa najkorzystniejsze jest przesunięcie granicy obowiązkowego przewożenia dzieci tyłem do kierunku jazdy z 9 do 15 miesięcy.
Maxi-Cosi stanowczo zaleca jak najdłuższe przewożenie dzieci tyłem do kierunku jazdy. Wiele najnowszych modeli fotelików samochodowych umożliwia przewożenie dzieci tyłem do kierunku jazdy aż do 4 roku życia.
20. Dlaczego w Skandynawii przewozi się dzieci tyłem do kierunku jazdy dłużej niż w innych krajach Europy?
Wynika to głównie z różnic kulturowych. W krajach skandynawskich poziom bezpieczeństwa jest dla konsumentów kluczowym czynnikiem przy podejmowaniu decyzji. W porównaniu ze Skandynawią w innych europejskich krajach równie ważne dla klientów są komfort i łatwość użytkowania sprzętu.
Ponadto Skandynawowie kupują większe samochody, w których jest więcej miejsca na zamontowanie fotelika tyłem do kierunku jazdy.
21. Co zamierza zrobić Maxi-Cosi, by umożliwić dłuższe przewożenie dzieci tyłem do kierunku jazdy?
Marka Maxi-Cosi bardzo zaangażowała się w prace nad przepisami dotyczącymi nowej normy i-Size. Wskutek zmiany przepisów wszyscy producenci będą w przyszłości zobowiązani dostosować swoje produkty do dłuższego okresu przewożenia dzieci tyłem do kierunku jazdy.
Zespoły tworzące nowe produkty opracowują jednocześnie rozwiązania pozwalające dłużej przewozić dzieci tyłem do kierunku jazdy.
22. Norma ECE R44/04 stosuje klasyfikację wagową, natomiast i-Size dzieli foteliki samochodowe na grupy według wzrostu dziecka. Dlaczego nie stosuje się podziału na podstawie wieku dzieci?
Kryterium wieku wydaje się oczywiste, ale nie jest to dobry wyznacznik, ponieważ dzieci w tym samym wieku mogą znacznie różnić się pod względem wzrostu i wagi. Dzieci rosną w różnym tempie, ponieważ skoki wzrostu występują w różnym czasie.
Wzrost pozwala najdokładniej określić, który fotelik będzie odpowiedni dla dziecka i kiedy należy wymienić go na nowy. Wiek i waga mogą być stosowane jako parametry pomocnicze.
Ponadto posługiwanie się wzrostem jest wygodniejsze dla rodziców, którzy lepiej orientują się, ile dziecko ma wzrostu, niż ile waży. Wynika to z tego, że wzrost jest też podstawowym kryterium przy zakupie ubrań dla dzieci.
23. Co to jest ISOFIX?
ISOFIX to znormalizowany międzynarodowy system montażu, który zapewnia bezpieczny, łatwy i szybki sposób prawidłowego montażu dziecięcego fotelika samochodowego bez używania pasów bezpieczeństwa. Nazwa ISOFIX to połączenie skrótu ISO (International Organization for Standardization, Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna) oraz słowa FIX (montować). Foteliki samochodowe z systemem ISOFIX wykorzystują dwa standardowe punkty mocowania znajdujące się u podstawy fotelika w samochodzie oraz elementy zapobiegające obrotom i wypadnięciu do przodu: może to być na przykład noga stabilizująca lub górny pasek mocujący - top tether.
Od 2006 r. większość nowych samochodów jest wyposażona w system ISOFIX oraz górny pas mocujący. System ISOFIX znajduje się również na wyposażeniu wielu samochodów wyprodukowanych przed 2006 r.
24. Dlaczego obecnie rodzice zbyt wcześnie wymieniają fotelik na większy?
Rodzice zbyt szybko decydują się wymienić fotelik na taki, który można ustawić przodem do kierunku jazdy z różnych powodów:
- Foteliki montowane przodem do kierunku jazdy ułatwiają interakcję między dzieckiem a innymi osobami podróżującymi w pojeździe. Częstym błędem jest mylenie limitu wagi 9 kg z limitem wieku 9 miesięcy.
- Rodzice myślą, że dziecko wyrosło z fotelika, gdy jego stopy zaczynają wystawać za fotelik. Tymczasem fotelik należy wymienić dopiero wtedy, gdy głowa dziecka zaczyna wystawać za górną krawędź oparcia.
Oparcie zalecenia wymiany fotelików na wzroście dziecka (a nie wadze) pomaga zapobiegać tendencji do przedwczesnego wymieniania fotelika i zmiany jego ustawienia względem kierunku jazdy.
